İmam Humeyni'nin (r.a) mektebi ve İslamda sinema.

Geçenlerde “Ruhullah” kısa film festivali, Hazreti İmam Humeyni -ks- hakkında film yapmak amacıyla yeni ve yaratıcı düşünceleri toplamak ve ayrıca İran sinema sektöründe yeni yetenekleri keşfetmek amacıyla düzenlendi.

Tarihî İsfahan kentinde düzenlenen bu festivalde bir ila üç dakikalik eserler birbiriyle yarıştı.

Ruhullah kısa film festivali 25 Mayıs 2016 günü sona erdi. “Ayna ve Güneş” festivalinin bir nevi devamı sayılan ve İmam Humeyni -ks- düşünceleri ve kişiliğini eksen alan bu festival İran sinemasında bir ilkti, çünkü İran’da yedinci sanat, yani sinema sanatı varlığını im düşüncelerine borçlu bilir.

Bundan önce İran’da “Ayna ve Güneş” film festivali altı kez düzenlendi ve sanat etkinliği bundan böyle “Ruhullah” festivali adıyla düzenlenmesi kararlaştırıldı. Önceki festivallerde film, senaryo ve fotoğraf dalları gündeme gelmişti, fakat günümüzde sanal ortamda ve sosyal paylaşım siteleri ve cep telefonları uygulamalarında önemli bir yer alan sanal medya da gözetilerek bu festivalde kısa filmler birbiriyle yarıştı.

Ruhullah festivali ana ve özel bölümler olmak üzere iki aynı bölümde düzenlendi. Festivalin ana bölümünde 60 saniyelik eserler öykü ve animasyon ve video klip kalıplarında yarışırken, özel bölümde de 60 ila 180 saniyelik eserler aynı kalıplarda birbiriyle rekabet etti.

 
İran’da İslam inkılabından sonra İran sinemasında yeni bir dönem başladı ve İran sinemasını dünya genelinde yeni konular ve yeni düşüncelerle gündeme geldi.

Yeni koordinatları ile 1979 İslam İnkılabından sonra yeniden doğan İran sineması iki açıdan tehdit altına girdi ve bu tehditler halen devam ediyor. İlkin, bir kesim Hollywood sinamasını örnek almaya çalışıyor ve İran’ın düşünce temelinde inşa edilen yeni sinemasını dünyaya galip olan sineması sürecine yönelik ciddi bir tehdit olarak algılıyor. Bir başka kesim ise esasen sinema ve sanata karşı çıkıyor ve bazen de din adına bu muhalefetin üzerinde ısrar ediyor. Oysa İslam dini asil ve öz sanata ve sanat ekseninde düşüncelere asla karşı değildir. Bu iki kesim bir makasın iki keskin kolları gibidir ve İmam Humeyni -ks- düşüncesinde yer alan ideal sinema anlayışını tehdit etmektedir.
 
Ruhullah film festivali gibi etkinliklerin önemi, İmam Humeyni -ks- düşüncelerinde İran sineması için umut noktası sayılan çözüm yollarının bulunması ve genç yapımcıların bu çözüm yollarını bulmaya çalışmasıdır. İranlı genç yapımcılar hatta bazı yerlerde sinemanın evrenselleşmesi için İmam Humeyni -ks- düşüncelerinden yararlanılabileceğine ve dünya genelinde hür düşünen sanatçıların karşısında aydın bir ufuk açılabileceğine inanır.

Ruhullah film festivaline katılan yapımcılar, İmam Humeyni –ks– kişiliğini doğrudan veya dolaylı bir şekilde ele almanın yanında İmam’ın düşünceleri ve eserleri ile ilgili konuları da ele almış ve İmam’ın görüşleri, konuşmaları, sözleri, dersleri ve eserleri gibi konuları gözeterek yeni eserlere imza atmıştır.

İranlı genç sanatçıların ve yapımcıların eserlerinde üzerinde durdukları konular ise özgürlük, hür yaşamak, barış, İmam Humeyni'nin düşüncelerinde hükümet, demokrasi, insaniyet, sade yaşam, itidal, ahlak, adalet, ibadet, kutsal savunma, İslam inkılabı ve Avangadizm gibi konulardan ibarettir.

İran, Avrupa ülkelerinden kısa bir süre sonra sinema sanatını benimseyen ve sinema sektörünü oluşturan bir kaç ülkeden biridir. Ancak maalesef tarihi belgelere göre, İslam inkılabından önce İran sinemasına hakim olan anlayış genellikle yüzeysel bakışan dayanan muhataplarının yaşam felsefesini yüzeysel işleyen bir anlayıştı, öyle ki o yıllarda İran sinemasında gerçekten değer taşıyan eserlerin sayısı çok azdı.

Ancak sinemanın muhataplarının yaşamında ve bilinçlenmesinde önemi ve yaşam tarzı üzerindeki tesirleri İmam Humeyni -ks- için çok açıktı, öyle ki İmam 1 Şubat 1979 tarihinde yaptığı tarihi konuşmasında da kültürlerin intikalinde önem arz eden sanat ve sinema ve kültür meselelerine işaret etti.
 
İmam Humeyni -ks- 1 Şubat 1979 tarihinde yaptığı tarihi konuşmasında sinema sanatına yönelik eleştirilerinin sebeplerini net bir şekilde ifade etti ve sinema sanatı halkın hizmetinde olan ve onları terbiye etme aracı olarak medeniyet simgelerinden biri olarak algılamak gerektiğini kaydetti.

Böylece İmam Humeyni -ks- sinemayı İslamî ve ahlaki düşünceleri yaygınlaştırma aracı olarak değerlendirdi ve temeli İranlı ve İslamî yüce kültür ve anlayış olan sorumlu bir sanat olması gerektiğini vurguladı.

Gerçekte dünyanın bir çok siyasi lideri o hassas şartlarda sadece siyasetten söz ederken, İmam Humeyni -ks- tarihi konuşmasında kültür meselesine ve özel olarak sinema sanatına işaret etti ki bu da İmam’ın kültür alanına yönelik özel ve derin bakışını yansıtıyordu. İmam Humeyni -ks- konuşmasında şu ifadelere yer verdi: Biz sinemaya karşı değiliz. Biz fuhuşa karşıyız.

Böylece İmam Humeyni -ks- açısından sanat ve özellikle tiyatro ve sinema gibi görsel sanatların bir düşünceyi yaygınlaştırmayı ön plana çıkarması ve İslamî ve ahlaki düşünceleri yaygınlaştırmaya öncelik vermesi gerektiği anlaşıldı.
 
Bugün küresel siyonizm ve emperyalizme bağlı medya organları İran karşıtlığı ve İranofobi projelerini gündemlerinin başında tutukları bir dönemde yaşıyoruz. Bu organların en önemli amacı ise İran milletinin yaşam tarzını değiştirecek şekilde kamuoyunu etkilemektir. Bu yüzden kültür ve sanat alanında faaliyet yürüten aktivistler Batı medyasının bu saldırılarına karşı koymak ve İslamî ve İranlı kültür ve medeniyeti savunmak için büyük bir hareket başlattığı gözleniyor. Buna göre İranlı genç yapımcıların hedefi, öz ve asil İranlı ve İslamî kültürü dünyaya tanıtmak ve Batı kültürünün saldırılarına ve kapitalist düzenin tüketim kültürüne karşı koymak olmalıdır. 

Gerçekte İranlı genç sanatçılar ve yapımcılar dünya genelinde söyleyecek çok şeyleri olduğunu biliyor, nitekim son otuz küsur yılda da İranlı ve İslamî ve insani değerleri sanat kalıbında gündeme getirdiklerinde dünya genelinde muhataplarının ilgisini çektiği anlaşılıyor.

İran İslam Cumhuriyeti nizamının büyük kurucu İmam Humeyni -ks- bu milletin önderliğini yürüttüğü dönemde başta sinema olmak üzere kültür ve sanata özel önem verdi.
Gerçekte im, dünyada kültür ve sanata gösterdiği ilgi ve özen dünyaca bilinen uluslararası en önemli şahsiyetlerden ve imajlardan biridir. Şimdi ise İmam Humeyni -ks- rihleti üzerinden yaklaşık otuz yıl geçtiği bir sırada İranlı genç yapımcılar İmam’ın kendisi ve düşünceleri hakkında film yapmaya başlamış, oysa bu gençlerin çoğu ne İmam’ı görmüş ve ne de yaşamını ve siyerini yakından hissetmiştir ve ancak İmam hakkında okudukları ve duyduklarıyla kendisini tanıyor. Bu durum başlı başına inkılap sanatının bereketli alanına büyük bir hizmettir ve devam etmesi temenni edilmektedir. 

Son yıllarda İran İslam Cumhuriyeti nizamının büyük kurucusu İmam Humeyni -ks- ve yaşamı ve düşünceleri hakkında bir çok kısa film ve belgesel yapılmıştır. Yine İran Televizyonlarında da bu konu hakkında bir kaç dizi ve kısa belgesel yapıldı. Güneş ve Yer, Senuber, Ruhullah, Hadise yılları adlı filmler ve ayrıca Ruhullah dizisi bu eserlere birer örnektir.
Gerçekte İmam Humeyni -ks- ve düşünceleri hakkında bir çok yazı, konuşma metni, fotoğraf, film ve diğer belgeler geride kalmıştır ve milli bir azim ve irade ile uluslararası standartlarda bir eser yapmak ve İmam Humeyni -ks- ve düşüncelerini dünya halkına tanıtmak ve anısını ebediyen yaşatmak da mümkün. 

Bugün İmam Humeyni -ks- rihleti üzerinden yaklaşık otuz yıl geçtiği bir sırada bu büyük insanın bilinmeyen boyutlarını keşfetmek ve dünyaya tanıtmak büyük önem arz ediyor. Bu çalışma gerçekte maneviyatın son bulduğu belirtilen bir dönemde iman ve ahlak alanında yeni bir kapı açan büyük bir insanın düşüncelerini aydınlatmak ve dünyaya tanıtmaktır. Kuşkusuz bu çalışmayı da sinema ve sanat dilinden başka hiç bir dil en iyi şekilde yürütemez ve İmam Humeyni -ks- düşüncelerini ve kişiliğini ve tavsiyelerini gerektiği gibi dünya camiasına tanıtamaz.

IRIB / Pars Today